Aile Şirketlerinde aile içi çatışmaları önlemek için yapmanız yada yapabileceğiniz bir takım teknikler ve sistemler vardır. Size bunları madde madde ayrı bir yazıda anlatacağım. Şimdi bu yazıda ilk yapmanız gereken maddeye değinmek değineceğim.
Aile şirketlerinin aile bireylerinden oluşması, gayet alışılagelmiş bir durumdur. Hatta iyi yetiştirilmiş aile bireylerinin şirket içinde görev almaları şirket için çok değerli insan kaynağıdır. Peki bu kadar değerli bir imtiyazdan aile şirketleri nasıl istifade edememektedir? Bu durumun farklı sebepleri ve çeşitli çözümleri bulunmaktadır. En temel yapılan hataların başında, şirketin insan kaynağını oluşturan aile bireylerinin işe profesyonel olarak bakmaması gelir. Bu yanlış bakış açısı doğru olanla değiştirilmediği sürece bir sonraki diğer bütün adımların bozuk yapılanmasına neden olur.
Yeni kurulmuş küçük bir işletme için tam anlamıyla profesyonelleşmeyi beklemek haksızlık olur. Kurumsal bir mesleki geçmişi olan veya eskilerin deyimiyle okumuş, mürekkep yalamış girişimcilerin işleri en başından profesyonelce hareket etme gayretinde olduklarını görürsünüz. Fakat Anadolu’da yokluklar içerisinde yetişip büyük azimle bir yerlere gelmiş iş insanlardan aynı yaklaşımı sergilemelerini beklemek yanlış olur. Bu sebepten ötürü şirket belli bir büyüklüğe ulaştığında, aile bireyleri şirketten ne alıp ne verecekleri noktasın dengesizliklerle ve haksızlıklarla karşılaşırlar. Doğal olarak pek arzu edilmeyen birtakım çatışmalar doğmaya başlar.
Yolun en başında düşünülmemiş olan sistematiklik, bu boyuta gelindiğinde artık düşünülmelidir. Aile bireylerinin işe daha profesyonel bakmaları sağlanmalıdır. Yürütülen işlerin bir tanımı olmalıdır. Kişilerin tanımlanan işler dahilinde hareket etmeleri sağlanmalıdır. Zira şirket açısından, işlerin sağlıklı yürüyebilmesi için olması gereken budur. Diğer türlü yaklaşımlar kişilerin nazarında doğru gibi gözükse de ilerleyen süreçlerde işletmenin fonksiyonlarını baltalamak, işleri yürütülemez hale getirmek demektir.
Profesyonelleşmenin gerçekleşebilmesi için ailenin şirket adına fikir birliği yapması elzemdir. Eğer şirketin varlığı ortadan kalkarsa hiç kimse istifade edemez ya da sağlıklı yürütülen ve her geçen gün büyüyen bir şirket varsa, bu durumdan herkes istifade eder. Her ne kadar gelir elde edebilmek adına iş aileden önce gelmese dahi, iş ve aile profesyonellik gereği ayrı tutulmalıdır.
Farkında olmanızı isterim ki böylesi bir adım ilk başta biraz itirazla karşılaşacaksa da zaman içerisinde çatışmaların azalmasına ve huzur ortamının oluşmasında derinden fayda sağlayacaktır. Aile şirketlerinin en temel problemi, aile şirketi tek başına bir kavram olsa da aile ve şirket birbirinden oldukça birbirinden farklıdır. Başarılı şirketler bu durumu iyi bilirler ve uygularlar. Dünyada bu durumun örnekleri çoktur.
Aile bireyleri arasındaki gelir dengesi konusu da bu noktada işin içerisine girer. Aile büyüğü, evlatlarının maddi imkanlarının dengesinin şirketteki görevlerinden ayrı tutmak durumundadır. Şirketteki bir pozisyon 100 lire maaş almayı gerektiriyorsa, o kişiye verilmek istenen fazladan 50 lira maaş olarak değil, şirket dışı farklı vasıtalar ile verilmelidir. Tabi herhangi bir vergi problemi de yaratmadan. Ne diyorum hep? Aile şirketlerinin tek faydası aileye değil, çevresine ve aynı zamanda ülkemizedir. Bir başka yazıda aile bireyleri arasındaki gelir dengesi konusuna daha detaylı olarak değineceğim.
